روان کننده پلاستیک
روان کننده یا Lubricant از مهم ترین افزودنی مورد استفاده در صنایع پلاستیک هستند. روان کننده‌های در اکثر پلاستیک‌ها کاربرد دارند از مهم ترین پلاستیک‌هایی که روان کننده در آنها کاربرد دارد می‌توان به پی وی سی، پلی پروپیلن، پلی استایرن، پلی اتیلن، پلی آمید، پلاستیک ABS، پلاستیک PMMA اشاره کرد. روان کننده در لاستیک‌های مختلف از جمله لاستیک NBR ، EPDM، لاستیک CR و ... نیز کاربرد دارند.
تقسیم بندی روان کننده از نظر ساختار شیمیایی
وکس پلی اتیلن، استئاریک اسید، استئارات فلزی، پلی اتیلن وکس اکسید شده، استر اسید چرب، هیدروکسی اسید چرب‌ها از مهم ترین ترکیبات مورد استفاده در صنعت پلاستیک به‌عنوان روان کننده هستند.
روان کننده بر پایه اسید چرب
گروه های بسیار قطبی کربوکسیلیک با دو ملوکول هیروکربن پیوند هیدروژنه تشکیل می دهند که در این صورت ، زنجیره های هیدروکربن دوتایی خواهد شد. در پلاستیک های قطبی این کار موجب می شود تا روان کنندگی درونی و بیرونی،بهتر انجام پذیرد.
اسید لوریک(خالص)، اسید میریستیک ( خالص)، اسید پالمتیک، اسید استئاریک، ۱۲-هیدروکسی اسیداستئاریک، اسید آراچیک از جمله روان‌کننده‌های پلاستیک بر پایه اسید چرب هستند.
روان کننده بر پایه استر اسید چرب
کاربرد این روان کننده به میزان حلالیت و قطبی بودن بستگی دارد. استر اسیدهای کربوکسیلیک، از سازگاری، نقطه ذوب و گرانروی مذاب فراوان برخوردارند.
اتیل استئارت، n-بوتیل استئارات، ایزو-بوتیل استئارات، ایزواکتیل استئارات، ایزو -تری دسیل استئارت، ستیل پالمیتات از جمله روان کننده‌های پلاستیک بر پایه استر اسید چرب هستند.
روان کننده بر پایه نمک اسید چرب
اسیدهای با وزن ملوکولی کمتر، تنها در مواردی که درجه حرارت فرایند کم باشد، مورد استفاده قرار می گیرند. اسیداستئاریک، از عمده ترین روان کننده های مورد مصرف در آمیزه پی وی سی می باشد و کاربردهای گوناگون دارد. نمک های فلزی، افزون بر روان کنندگی، نقش اسیدهای پایدار کننده و جداکننده از قالب را نیز دارند. استئارات کلسیم، استئارت روی، استئارت سرب از مهم ترین روان‌کننده‌هایی بر پایه نمک اسید چرب هستند.
روان کننده بر پایه آمید اسید چرب
ویژگی برجسته این گروه، ایجاد لغزش و جلوگیری از بلوکه شدن می باشد که از چسبندگی محصول جلوگیری می کند.(در فرآیند کلندرینگ ، محصول که طاقه پیچ می شوند،در صورت عدم لغزش بین لایه ها از هم باز نخواهند شد.) این مواد در بسیاری از پلاستیک‌ها قابل استفاده هستند.
روان کننده بر پایه هیدورکربن
روان کننده هیدروکربنی غیرقطبی و بدون رنگ است . مشخصات این روان کننده ها به وزن ملوکولی و میزان انشعابات زنجیره پلیمر بستگی دارد. وکس پلی اتیلن، پارافیلن، وکس پلی پروپیلن و... از مهم ترین روان‌کننده‌های پلاستیک بر پایه هیدروکربن هستند.
خاصیت آنتی بلاک در روان کننده‌ها
برخی روان کننده ها از جمله آمید واکس های دارای هر دو خاصیت روان کنندگی داخلی و خارجی هستند و می توانند یک آنتی بلاک مناسب برای محصول ما باشند آنتی بلاک خاصیتی است که در محصولات مختلف به خصوص فیلم و ورق مهم می باشد.